Bezpieczeństwo przy prowadzeniu robót geotechnicznych

Roboty budowlane należą do prac, w których poziom wypadkowości utrzymuje się od lat na wysokim poziomie. W szczególności ciężkość wypadków, należy do niemalże najwyższych w całym przemyśle, a co charakterystyczne przewyższa wskaźniki typowe dla przetwórstwa przemysłowego. Fakt ten stosunkowo łatwo można wytłumaczyć różnicami pomiędzy produkcją prowadzoną według stałych powtarzalnych schematów realizowanych w specjalnie zaprojektowanych zakładach i fabrykach, a budowami, z których każda ma zupełnie inną specyfikę, a co za tym idzie wymaga przygotowania indywidualnych procedur realizacji robót i zapewnienia bezpieczeństwa oraz przeprowadzania zindywidualizowanych szkoleń.

Specyfika robót geotechnicznych

Geotechnika jest zagadnieniem szczególnie skomplikowanym z uwagi na fakt, iż wiedzę o materiale w jakim budowniczowie mają się poruszać, uzyskać możne jedynie poprzez badania geologiczne.

Nawet zaplanowane badania gruntu o bardzo wysokiej jakości obarczone jest wyższym poziomem niepewności niż w przypadku materiałów produkowanych według wcześniej zaplanowanej receptury. Dodatkowo roboty geotechniczne odbywają się w bardzo różnych warunkach terenowych i pogodowych, najczęściej przy pomocy szczególnie wysokich i ciężkich maszyn.
Wśród prac budowlanych do szczególnie problematycznych należą roboty geotechniczne związane ze wczesnym etapem realizacji budowy, takie jak: pale fundamentowe, fundamenty na palach, wzmocnienie gruntu, wykopy i zabezpieczenie wykopów.
W Menard przykładamy duże znaczenie do poziomu bhp, mając świadomość, iż bezpieczeństwo budowlane powiązane jest bezpośrednio z ciągłą pracą nad jakością i efektywnością robót.

Bezpieczeństwo pracy na budowie jako problem mentalności

Praca nad bezpieczeństwem musi stać się priorytetem wszystkich uczestników procesu budowlanego począwszy od inwestora i projektanta, a na operatorach i pomocnikach skończywszy. Techniczne aspekty bezpieczeństwa pracy muszą stać się przedmiotem nieustannej analizy. Częstym błędem kierownictwa jest krytykowanie lub wręcz penalizacja osób informujących o powstałych nieprawidłowościach. W Menard jesteśmy przygotowani na „złe informacje” i szybko na nie reagujemy. Tylko dzięki nim mamy możliwość poprawy naszych procedur, dlatego stale zachęcamy wszystkich pracowników do informowania kierownictwa budów o sytuacjach stwarzających zagrożenie. Bezpieczeństwo w pracy jest dla nas bardzo istotne. Na budowie powinny być przestrzegane procedury BHP, a każdy pracownik powinien przejść stosowne szkolenie stanowiskowe przed rozpoczęciem kolejnego projektu. Bezpieczna budowa to klucz do sukcesu.

Dokumentacja BHP

Nie ma możliwości prawidłowego przeprowadzenie robót geotechnicznych bez prawidłowo przygotowanej dokumentacji. Najczęściej kojarzonymi z procedurami BHP dokumentami jest ocena ryzyka na stanowisku pracy i Instrukcja Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR). Szczególnie istotne jest, aby powstałe dokumenty były proste i zrozumiałe – tzn. dostosowane do realiów konkretnej budowy. Tworzenie „opasłej” dokumentacji w praktyce powoduje powstawanie „martwych dokumentów”, których treść ciężko jest należycie przekazać pracownikom budowy czyli osobom najbardziej zainteresowanym.
W przypadku robót związanych z gruntem należy szczególnie zaakcentować jak dużą rolę odgrywa projekt geotechniczny. Musi on w odpowiedni sposób opisywać plac budowy, kolejne etapy wykonywania robót i fazowanie etapów prac. W wielu przypadkach etapy przejściowe wymagają wykonywania dodatkowych obliczeń na etapach tymczasowych w tym wytrzymałości platformy roboczej, stateczności skarp i wykopów.
Wykonanie robót geotechnicznych często wymaga wykonania skomplikowanych robót dodatkowych w szczególności robót ziemnych i odwodnieniowych. Prace te powinny także zostać w odpowiedni sposób zaprojektowane i poddane specyfikacji. Zasady projektowania robót ziemnych i odwodnieniowych zawarte są w rozdz. 10,11,12 PN-EN 1997-1 EC7 cz.1 Projektowanie geotechniczne – zasady ogólne. Niestateczne skarpy nasypów, wykopów lub dna wykopów budowlanych stanowią ogromne zagrożenie dla pracujących tam pracowników i nie raz stały się przyczyną tragicznych zdarzeń.

Szkolenie ekip budowlanych

Za bardzo istotne należy uznać szkolenia budowlane osób, pracujących przy robotach geotechnicznych. Część szkoleń wymaganych jest przez przepisy prawa, przez wewnętrzne standardy inwestorów lub generalnych wykonawców. W naszej firmie staramy się, aby wszystkie szkolenie zawierały praktyczne elementy, były częste i nie za długie. Staramy się angażować w nie całą załogę i zachęcamy do dyskusji. Wśród standardowo organizowanych szkoleń wyróżniamy:
  • szkolenia wstępne,
  • szkolenie stanowiskowe,
  • szkolenia z prawa budowlanego,
  • szkolenia BHP na budowie,
  • wprowadzenie kolejnych zmian roboczych lub przy rozpoczęciu pracy według nowego schematu, tzw. PRESTART,
  • szkolenie cotygodniowe z najczęściej powtarzających się ryzyk,
  • szkolenia specjalistyczne, w tym szkolenie sprzętowe.

5 zasad bezpiecznej pracy na budowie

1. Kluczem do sukcesu jest bezpieczna codzienna praca całej załogi. Zaczynamy od przydzielenia środków ochrony indywidualnej wszystkim uczestnikom procesu w tym osobom wizytującym i nadzorującym.
2. Staramy się regularnie sprawdzać stan środków ochrony zbiorowej, zabezpieczeń wykopów, wygrodzenia stref niebezpiecznych, stref komunikacyjnych, ciągów dla pieszych. Ważne jest też oddzielenie stref prowadzonych przez innych wykonawców.
3. Nie zapominamy o przestrzeganiu odrębnych przepisów wymaganych przez procedury rozładunku, załadunku, montażu i przejazdu maszyn. Prace te podlegają stałemu nadzorowi „obserwatora” – osoby z odpowiednim przeszkoleniem.
4. Dbamy o dobre wyposażenie i zachowanie porządku w maszynach, na zapleczu i placu budowy.
5. Szczególnej uwagi wymaga platforma robocza oraz dojazdy do niej. Firma Menard aktywnie uczestniczy w przygotowaniu standardów związanych z wykonaniem platform roboczych niezbędnych do prowadzenia robót geotechnicznych. Standardy platform zostały opisane w dokumentach przygotowanych przez Polskie Stowarzyszenie Wykonawców Fundamentów Specjalnych, dostępnych na stronach www.menard.pl i www.pzwfs.com.pl

#MenardRadzi: Platformy robocze dla ciężkiego sprzętu budowlanego i prowadzenia robót geotechnicznych